WiMax veya IEEE 802.16

WiMax, Wireless Interoperability for Microwave Access, kısaltmasından oluşan, IEEE tarafından 802.16 nolu çalışma grubu tarafından yönetilen kısaca metropolitan kablosuz alan ağlarının (WMans) kısaltmasından oluşmaktadır. IEEE 802 çalışma grubu içindeki 16 ofis tarafından tek noktadan çok noktaya kablosuz erişim konusunda yapılan bir geniş band uygulaması olarak ortaya çıktı. WiMax öyle tutuldu veya insan hayallerine o kadar uydu ki, iş dünyasının devleri, özellikle Intel'in çabaları ile bir WiMax forum bile kurdular. WiMax Forum ve IEEE standartları düzenleyerek bu gelecek nesil kablosuz erişimi geliştirmeye ve uygulanabilir olması için çaba harcamaktalar. Bu forumda Intel dışında Motorola, Siemens, Fujitsu, AT&T, British Telecom, France Telecom gibi devlerde bulunmakta. Lakin ilk başlarda Intel oluşuma daha çok yeni oyuncuları koymak için (şimdi ünlü ama geçmişte ünlü olmayan) hayli destek verdi.

WiMax, WiFi gibi internet ve intranet erişimlerini kablosuz sunmayı amaçlayan standartlardan oluşmaktadır. WiFi'dan mesafe ( 48 km genişliğinde bir alana hizmet vermek) ve band genişliği ( 70 Mbps'ye ulaşan erişim hızları) ile farklılık göstermektedir. Dolayısı ile bir LAN uygulaması değil bir MAN uygulamasıdır. WiMax tasarımcıları WiFi yok etmek için değil onun geniş alan bağlantılarını kablosuz yapmasını sağlamak için geliştirdiler. Geniş alan derken bunu ciddi olarak söylediğimi tekrarlamak isterim, bahsettiğimiz metrekare değil kilometre karelerdir.

IEEE 802.16 10-66 GHz frekans spectrumunu kullanırkern bildiğiniz gibi WiFi 5 GHz geçemez. Aslında isterse geçer ama bu seferde kullanılan enerjiyi artırmak gerekir. Buda şu andaki regulasyon kurumları tarafından en sıkı birşekilde denetlenen olgu olduğu için kullanımına izin verilmez. Benzer şekilde 802.16a protokolu 2-11 GHz'i destekler. Şimdiki çalışmalar (ki bunları büyük bir kısmı 2003 yılındaki testlerde görülmüştür) bir baz istasyonu (bu baz istasyonun fiyatı yaklaşık 2-5 bin dolar arasındadır) aynı anda 60'sın üzerinde kullanıcının erişimine olanak sağlamaktadır. Bahsettiğim baz istasyonu aynı zamanda broadcast hizmetide vermektedir.

WiMax özellikleri itibari ile WiFi ile verilemeyen yüksek band genişliği, yüksek veri güvenliği sağlar. Bunlarıda gelişmiş kriptolama şemaları ile yapar. WiMax aynı zamanda Line of Sight ve Non-line of Sight içinde hizmet verebilir.

WiMax, VoIP, video ve internet erişimine aynı anda hizmet verebilir. Ve en önemlisi WiMax mevcut mobil ağlar ile kolaylıkla görüşebilir, onlara entegre olabilir.

WiMax üzerinde çok sayıda iletişim protokolunun çalışmasına olanak tanır. Böylece mevcut bir ISP'nin bir devamı olabilriken, büyük bir telkonunda kullanımına uygun düşebilir.

Şu anda özellikle kırsal alan uygulamalarında iyi bir çözüm gibi gözüken WiMax, en kısa sürede dağlardan,ovalardan şehire inecektir.

Intel çalışmalarında özellikle uç kullanıcılardaki cihazlara takılacak işlemcileri geliştirmektedir. Pazarın kısa surede Centrino gibi yayılacağı, IPv6 ilede daha da yaygınlaşacağı ortadadır.

Haluk Tanrıkulu

Yeni Teknolojiler

Nedense hep yeni teknolojiler diye yazarım. Yeni teknolojiler gelecek, bizde onları uygulayacağız. Çağ falan atlayacağız diye beklerim. Bizler üretemediğimizi seviyoruz. Ha bir yerlede böyle çalışmalar var, haberiniz ola diye yazdığımı sanmayın, çünkü yazdıklarım (yeni teknolojiler konusunda) siz okuduğunuzda aslında hayli eskimiş olacak.

Ne olacak peki, biz bu katarı, bu airtrain, veya uzay aracını kaçırdık mı? Bunun neresinden yakalarız! Aslında bir günlük için böylesine marifetli, böylesine derin düşünceleri burada zikretmek, sonrada "işte ben demiştim" demek, sadece bir ülkedeki dedikoduyu buraya taşımaktan öteye gitmez. Yani "orada olan budur, bak haberin ola" 'yı geçmez.

Özellikle ülkemizdeki bilimsel dergilerde ve bilgisayar dergilerinde böylesine zaten bol miktarda yazarımız var. Yani bir tarihi anlatırlar ama tarihin içinde birşeyler yapmazlar. Kendilerine böylesine bir görevi atfetmişlerdir. Buda güzel birşey tabii. Birde yaşadıklarını, ülke içinde paylaşıp üretenlerde var. Bunların sayısı hayli az.

Bazılarıda yeni teknolojiler daha fırında iken, veya aklındaki fikri araştırırken bakarki adamın biri düşünüp yapı vermiş, standartları geliştiriyor. Hemen ona yazıp, işin içine katılmak ister. Ama bir gelenektir bizde, biz öyle böyle bir işe sonradan sarılmayız, ya biz yapacağız ya onlar. Onların sayısı ve imkanları çok olduğu için adamlarda habire günde on yüz buluş yapıp, onlarcası ile paylaşıp üretiyorlar. Biz ise katarı beklerken, air-train arkasında kalıyoruz.

Bu ne sizin nede benim suçum. Suçumuz, biraz daha içerilere girecek, iletişim kanallarımızı geliştirmemekte. Son yıllarda çerceve programları, bilimsel ortak çalışmalar, ortak arge projeleri bu sınırlarımızı geliştirsede eksiklerimiz çok.

Yazdıklarım, sadece sadece, benim kendi zamanımı, bakınız sadece kendi zamanımı diyorum, doldurmak için yazıldı. Sizin başkaca işleriniz var ise lütfen bu notları okumayın. Hele hele gerçektende bildiğiniz, veya zamanında o katara binmiş iseniz hiç okumayın. Kendinizi tekrar edesiniz diyede yazılmadı.

Bir zamanı doldurmak için yazıldı sadece.

Haluk Tanrıkulu